Afschaffen tophypotheek

Financiële Autoriteit slaat plank volledig mis Er komt geen verbod op tophypotheken, zoals voorzitter Hoogervorst van de Autoriteit Financiële Markten eerder bepleitte. Dat zei staatssecretaris De Jager gisteren in de Tweede Kamer. De staatssecretaris was het eens met het overgrote deel van de Kamer. De Jager wil wel dat banken zich beter aan hun eigen code houden. Vereniging Eigen Huis is het daarmee eens.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) wil tophypotheken voor huizenkopers verbieden. Vereniging Eigen Huis vindt dit een slechte en ondoordachte maatregel voor de woningmarkt, zeker op dit moment.
Kopers van vandaag worden gestraft voor de fouten die in het verleden zijn gemaakt. Ook de kwetsbare groep van huiseigenaren die al een tophypotheek heeft, wordt hierdoor benadeeld. De door de AFM voorgestelde maatregel zorgt voor een verdere daling van de huizenprijzen (vermogensdaling), waardoor alleen maar meer huiseigenaren in de problemen komen. Vereniging Eigen Huis begrijpt de zorg van AFM voor de financiële markten, maar de maatregel die nu wordt voorgesteld is verkeerd getimed, doet meer kwaad dan goed en negeert de effecten op andere markten.

De AFM wil dat de normen voor de hoogte van een hypotheek strikt worden nageleefd. Er mag alleen bij hoge uitzondering meer dan 4,5 keer het bruto jaarinkomen worden geleend en de hypotheek mag niet hoger zijn dan de koopsom van de woning. De onvermijdelijke ´kosten koper´ moeten voortaan uit eigen zak worden betaald. Het grootste deel daarvan bestaat overigens uit de overdrachtsbelasting die het Kabinet - ondanks de benarde positie van de woningmarkt - niet wil verlagen. Het kopen van een eigen huis wordt zodoende vooral voor starters en lagere inkomens onbetaalbaar.

Vooral voor starters zal het bijna onmogelijk worden om een huis te kopen. Bij een huis van 150.000 euro bedragen de kosten koper bijna 15.000 euro. Als dat bedrag al gespaard is, zal dat nodig zijn om de kosten van de verhuizing, het opknappen en de inrichting van de nieuwe woning te betalen. Maar als dat geld gebruikt moet worden om de overdrachtsbelasting en de notaris te betalen, dan moet voor deze kosten een consumptief krediet worden afgesloten, waarvoor een hogere rente moet worden betaald en waardoor de maandlasten stijgen. Per saldo maakt dat de financiële positie van starters op de woningmarkt alleen maar kwetsbaarder. De markt voor bestaande en nieuwbouwwoningen komt verder in de problemen als de voorstellen van de AFM realiteit worden. Doorstromers en met name nieuwbouwkopers haken af als de overwaarde van hun huidige woning door dit soort maatregelen verder wordt aangetast en uiteindelijk onvoldoende blijkt te zijn om de overstap te kunnen maken naar een volgende nieuwe woning.

Eigenwoningbezitters die nu in de problemen dreigen te komen door verlies van werk en/of door een waardedaling van hun woning, worden met strengere financieringsvoorschriften niet geholpen. Die zijn vooral gebaat bij waardebehoud van hun woning en een woningmarkt die zo goed als mogelijk blijft functioneren. Een verdere waardedaling brengt hen alleen maar meer in de problemen. Verder zullen bij toepassing van de voorgestelde maatregelen huiseigenaren die (langdurig) werkloos worden of in echtscheiding geraken nauwelijks geholpen worden. Door de forse inkomensachteruitgang die daarmee gepaard kan gaan, kan vaak niet voorkomen worden dat de woonlasten onbetaalbaar worden, tenzij bijvoorbeeld een woonlastenverzekering de inkomensdaling compenseert.

Vereniging Eigen Huis is van mening dat de kosten koper gewoon meegefinancierd moeten kunnen worden als de totale hypotheeksom aan de toetsingscriteria voldoet. De vereniging is voorts voorstander van een zorgvuldige en strenge toetsing van hypotheken waarbij de geldende normen, zoals die zijn opgesteld met de Nationale Hypotheek Garantie en het Nibud, de maatstaf vormen. Geldverstrekkers zijn op dit moment overigens al erg voorzichtig bij het verstrekken van hypotheken en behoedzaam bij het aangaan van nieuwe risico?s. Hetzelfde geldt voor potentiële huizenkopers.

Bron: Vereniging Eigen Huis
Amersfoort, 22 april 2009